Tôi thấy gì nơi một nấm mồ?
Tôi thấy một con người vừa nằm xuống.
Tôi thấy một nấm mộ, một tấm bia, một cái tên.
Tôi thấy nụ cười của người ra đi, và nước mắt của người ở lại.
Tôi thấy một cuộc đời khép lại, nhưng cũng thấy một mầm sống mới đang được gieo trong lòng đất. Nấm mồ, hay cái chết, trong ánh sáng đức tin, không còn là dấu chấm hết. Nó chỉ là dấu phẩy giữa hai chặng đời – giữa đời tạm và đời thật, giữa thời gian và vĩnh cửu. Cái chết, xưa nay vẫn là một mầu nhiệm; nhưng khi đến gần, nó trở thành một tấm gương soi lại cả cuộc đời ta.
Tôi nghĩ gì khi đối diện với cái chết?
Tôi nghĩ về chính mình.
Một ngày kia, tôi cũng sẽ nằm đó.
Tôi cũng sẽ đi đến nơi mà hôm nay tôi đang đứng lặng nhìn.
Anh em của tôi, người thân của tôi rồi cũng sẽ đến.
Có người khóc, có người cười, có người lặng yên. Và cùng thầm nguyện cầu: hẹn nhau trong Nước Trời.
Có lần, tôi từng tự nhủ: “Khi cha mẹ mất, mình sẽ không khóc. Vì các ngài về với Chúa, nơi chỉ có hạnh phúc – sao lại phải khóc?” Nhưng khi đứa cháu gái nhỏ của tôi ra đi mãi mãi ở tuổi mười sáu, tôi đã khóc. Nước mắt rơi, tự nhiên như hơi thở. Tôi nhận ra rằng: nước mắt là ngôn ngữ của tình yêu. Chính lúc bật khóc là lúc tình yêu lên tiếng. Chúng rơi không vì tuyệt vọng, mà vì yêu thương quá lớn không thể cất lời. Và tôi nghĩ, đó là khóc vì sung sướng, khóc vì hân hoan, vì người thân yêu của mình được trở về vòng tay yêu thương của Cha nhân từ. Như thế, đứng trước cái chết và nghĩ về cái chết sẽ đến của mình, tôi cũng sẽ khóc. Đó là những giọt nước mắt hạnh phúc. Cái chết, khi ấy, không còn là điều đáng sợ, mà là cánh cửa mở ra sự sống mới.
Cái chết – Cánh cửa mở ra sự sống mới
Khi thấy chị gái tôi khóc thương con, tôi lắng nghe cảm xúc, cảm nhận của chị. Tôi động viên:
“Sống trên đời, ai cũng mong mình được về với Chúa, vì Chúa là nguồn hạnh phúc.
Vậy cháu đi về với Chúa trước, thì mình phải vui lên chứ nhỉ…
Chị hãy nhìn lên đồi Sọ – nơi Mẹ Maria đứng dưới chân thập tự.
Mẹ cũng khóc khi Con chịu chết. Mẹ cũng đau lắm chứ.
Nước mắt của Mẹ không xóa đi nỗi đau, nhưng biến nó thành lời cầu nguyện, niềm tin và hy vọng.”
Phải chăng, nỗi đau không nằm ở sự ra đi, mà ở khoảng trống của tình yêu chưa kịp nói hết? Nó chỉ là cánh cửa mở ra sự sống mới. Nơi mọi nước mắt được lau khô. Nơi mọi khổ đau hóa thành hy vọng. Trong những ngày trên giường bệnh, khi cái chết cận kề, chị thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu đã nói: “Cái chết không phải là sự hủy diệt, mà là cánh cửa mở ra sự sống vĩnh cửu… Con không chết, con bước vào sự sống.” Nếu vậy, cuộc sống hôm nay chính là hành trình chuẩn bị cho cái chết ấy – hành trình của tha thứ, yêu thương, và trưởng thành trong ân sủng.
“Hãy sống ngày hôm nay như thể đó là ngày cuối cùng của cuộc đời bạn.”
Có mấy ai trong đời này sẵn sàng ra đi thanh thản?
Có mấy ai mong ngóng đợi chờ cái chết như một món quà, một phần thưởng?
Tôi cũng vẫn còn đó những hối tiếc, những lỗi lầm, những dở dang. Những yếu đuối và sự mỏng giòn nơi phận người không làm tôi tuyệt vọng. Vì tôi hiểu rằng hành trình chuẩn bị cho cái chết không nằm ở sự hoàn hảo của bản thân, mà ở lòng cậy trông tuyệt đối vào ân sủng. Thiên Chúa dùng chính sự yếu đuối của tôi để làm nên những điều kỳ diệu. Như Thánh Phaolô đã nói: “Tôi rất vui mừng và tự hào vì những yếu đuối của tôi, để sức mạnh của Đức Ki-tô ở mãi trong tôi” (2Cr 12,9-10).
Sức mạnh của Chúa biểu lộ trọn vẹn trong sự yếu đuối của tôi, thúc đẩy tôi chiến đấu. Chiến đấu chống lại những bất toàn, khiếm khuyết nơi tôi. Dẫu biết rằng, đó là một cuộc chiến đấu căm go, liên lỉ, sẽ không bao giờ đạt được chiến thắng hoàn toàn trong cuộc sống trần thế này. Chính sự nhận biết yếu đuối này, giúp tôi sống ngày hôm nay trong ân nghĩa; không ngừng sám hối và cậy trông, bởi đó là cách duy nhất để ra đi trong sự bình an. Cuộc sống là hành trình tập sống trong ân nghĩa với Chúa – để khi đến lúc ra đi, tôi có thể mỉm cười. Tôi cũng có thể nói như chị Têrêsa: “Con sẽ chết với một lời nói tình yêu trên môi.” Cái chết dạy tôi biết quý trọng từng phút giây của hiện tại. Bởi khi nhìn vào mộ phần, tôi hiểu rằng mọi vinh hoa, mọi danh vọng rồi cũng qua đi.
Tôi được mời gọi:
Hãy năng nhận các Bí tích.
Hãy sám hối và hoán cải luôn.
Hãy sống tử tế với tất cả mọi người – ngay cả với người không tử tế với tôi.
Hãy tha thứ cho người khác như chính tôi mong được Chúa thứ tha.
Hãy cầu nguyện cho những người làm hại tôi, vì “Lòng tin cậy và chỉ tin cậy thôi mới có thể dẫn chúng ta đến tình yêu” (Têrêsa Hài Đồng Giêsu).
Hãy làm mọi việc bằng tình yêu – dù là việc nhỏ nhất.
Hãy yêu thương nhau nhiều hơn, hãy tranh thủ, vì “chính giờ phút anh em không ngờ, thì Con Người sẽ đến” (Mt 24, 44).
Chị thánh Têrêsa nói: “Giá trị của chúng ta không nằm ở những gì ta làm, mà ở tình yêu ta đặt vào đó.”; vì “Đức Kitô không nhìn việc lớn ta làm, mà nhìn tình yêu ta đặt vào việc ấy.”
Và Marcel Tân Văn – người em bé bỏng của chị thánh – cũng thì thầm: “Tất cả sẽ qua đi, chỉ tình yêu ở lại.”
Vậy nên, hãy sống hôm nay như thể đó là ngày cuối cùng của cuộc đời. Không phải để sợ hãi. Nhưng để biết ơn. Trân trọng từng giây phút được yêu, được tha thứ, được sống trong ân nghĩa với Chúa, để chết cũng trong ân nghĩa với Ngài. Bởi “Hạnh phúc là sống trong sự hiện diện của Chúa Giêsu.” Khi ta sống thân mật với Chúa, cái chết chẳng còn là mất mát, mà là cuộc gặp gỡ trong yêu thương. Hôm nay tôi sống trong Tình Yêu, thì ngày ra đi, dù đến sớm hay muộn, cũng sẽ là một cuộc trở về bình an.
Văn Chiến, S.J.